Tissé, Eduard Kazimirovič

Tissé, Eduard Kazimirovič, sovj. snimatelj (Liepaja, 1897 – Moskva, 1961). Odrastao u Švedskoj, u Rusiju stiže radi slikarskog i fotografskog školovanja. Pridruživši se 1918. skupini umjetnika okupljenih oko D. Vertova, počinje snimati, najčešće propagandne filmove. Upoznavši S. M. Ejzenštejna, za nj snima svoj prvi cjelovečernji film, Štrajk (1924), u kojemu pokazuje umješnost u kreiranju dramatike oštrim kontrastiranjem svjetla i sjene, te maštovitost u osmišljavanju dubinskih kompozicija slike odn. pronalaženju začudnih rakursa snimanja. Te su ga odlike učinile idealnim Ejzenštejnovim suradnikom i na daljnjim projektima. Posebno je zapažena njihova suradnja na → Oklopnjači Potemkin, gdje T. u potrazi za što ekspresivnijim kadrovima rabi kameru iz ruke, dinamično suprotstavljajući te vizure vrlo čvrsto komponiranim statičnim kadrovima. U Meksiku snimaju nedovršeni → Da živi Meksiko!, koji se odlikuje dojmljivim svjetlosnim kompozicijama u kojima likovnost gradi na kontrastima crnih i bijelih površina (što je utjecalo na vizualni stil kasnijih meks. filmova), a po povratku u SSSR nastavljaju suradnju: u nedovršenom Bježinskom lugu (1935–37) rabi širokokutne objektive, stražnje projekcije te stilizirane, geometrijske kompozicije kadra kakvima se odlikuje i → Aleksandar Nevski. Surađivao je i s drugim istaknutim sovj. redateljima poput A. P. Dovženka (Aerograd, 1935). Predavao je na visokoj film. školi VGIK u Moskvi. Ostali važniji filmovi: → Oktobar, Staro i novo (S. M. Ejzenštejn, 1929), → Ivan Grozni (samo eksterijeri).

M. Sablić